Dystans lampy do czubków to ta gałka, którą kręcisz najczęściej — i najszybciej możesz nią pomóc… albo zaszkodzić. LED-y mają swoje „słodkie” odległości: zbyt blisko przypieką terpeny i wybielą topsy, zbyt daleko rozciągną internody i rozleniwiają fotosyntezę. Poniżej dostajesz esej-ściągę: orientacyjne tabele dystansu, symptomy light burn vs. niedobory i prosty protokół, kiedy podnosić/ściemniać lampę, żeby baldachim był równy, a łodygi „modliły się” do światła w zdrowym stylu.
Jak działa dystans? Krótko i po growersku
Im bliżej LED-a, tym więcej fotonów na m² i tym mocniejszy hotspot pod środkiem. Listwa (bar) daje równiej i może wisieć bliżej; „deska”/panel z jednym źródłem wymaga większej odległości, bo ma ostrzejszą górkę w centrum. Do tego dochodzi temperatura liścia: przy zbyt małej odległości rosną nie tylko µmole, ale i ciepło na blaszce. A gdy liść jest za gorący i/lub za suchy u wierzchołków, zaczyna krzyczeć, choć PPFD „na papierze” wygląda pięknie.
Zasada: celuj w średni PPFD dla fazy (np. 300–500 µmol wege, 700–900 µmol kwit), a dystansem „modeluj” równomierność. Zanim podniesiesz moc — spłaszcz baldachim.
Objawy: za blisko vs. za daleko
Za blisko (light stress / light burn)
- Gdzie? Najpierw góra rośliny pod lampą; dół wygląda lepiej.
- Liście: „taco” (krawędzie zawinięte ku górze), wybielenie wierzchu (photobleaching), żółknięcie między nerwami od czubków.
- Kwiaty: białe, kruche końcówki topów, czasem foxtailing tylko pod środkiem lampy.
- Dotyk: blaszki „papierowe”, suche na czubku przy normalnym podłożu.
- Szybki test: podnieś lampę o 5–8 cm albo ściemnij 10–20% na 48 h — nowy przyrost zaczyna wyglądać zdrowiej.
Za daleko (niedoświetlenie)
- Gdzie? Cała roślina, ale najbardziej środek i dół.
- Liście: płasko „zwisające” przy świetle, długie internody, bladozielone nowe przyrosty; brak „modlitwy” po włączeniu lampy.
- Wzrost: „ucieczka do lampy”, rozstrzelone piętra, powolna produkcja żywicy.
- Szybki test:opuść lampę o 5–8 cm lub podbij dimmer +10–15%, pilnuj klimatu — w 2–3 dniach węzły powinny się zagęścić.
Light burn czy niedobór? Jak nie dać się nabrać
Azot (N) — „przepalenie końcówek” vs. „przepalenie światłem”
- N-burn: brunatne czubki wielu liści w całej roślinie, liść ciemny, błyszczący, często wysoki EC drenu.
- Light burn: zaczyna się u góry, często bez wysokiego EC; degraduje całą blaszkę od strony światła, pojawia się wybielenie topsów.
Magnez (Mg) — chloroza między nerwami
- Mg-def: najpierw starsze liście w środku/dole; żółknięcie między nerwami z zielonymi żyłkami.
- Light stress: dotyka nowego wzrostu na górze; towarzyszy mu taco i wyższa temp. liścia.
Potas (K) — „popalone krawędzie”
- K-def: nekroza krawędzi, częściej na liściach środkowych/dolnych, niekoniecznie pod samą lampą.
- Light burn: krawędzie chowają się w „taco”, tkanka bieleje od strony lampy; lokalne pod lampą, nie równomierne.
Tip diagnostyczny: patrz gdzie zaczyna się problem (góra vs dół) i jak reaguje nowy przyrost po 48 h korekty dystansu/mocy. Nowe zdrowe liście = to nie makroelementy, to światło/klimat.
Kiedy podnosić lampę, a kiedy ściemniać?
- Podnosić (mechanika) gdy masz nierówny baldachim i centrum dostaje za dużo: zyskasz równiejszy rozkład bez zabierania lumenów z krawędzi.
- Ściemniać (elektryka) gdy cała powierzchnia jest już równa, ale DLI wychodzi za wysoko (np. >45 mol/d bez CO₂) albo liść jest zbyt gorący mimo sensownego dystansu.
- Robić oba gdy roślina „wychodzi” pod lampę ze stretchu: najpierw podnieś 3–5 cm, po godzinie sprawdź PPFD/temperaturę liścia; jeśli nadal za dużo — dociągnij –10% na dimmerze.
Tabele orientacyjne: dystans LED nad baldachimem (bar/panel, nowoczesne 2,5–3,0 µmol/J)
Uwaga: to startowe dystanse dla równych baldachimów. Zawsze weryfikuj średni PPFD (siatka: środek + rogi). W wege zwykle wystarczy 50–70% mocy z kwitnienia.
60×60 cm
| Moc LED | Wege (PPFD ~300–500) | Kwit (PPFD ~700–850) |
|---|---|---|
| 100–120 W | 40–50 cm | 30–40 cm |
| 150–180 W | 45–55 cm | 35–45 cm |
80×80 cm
| Moc LED | Wege | Kwit |
|---|---|---|
| 180–220 W | 45–55 cm | 35–45 cm |
| 240–260 W | 50–60 cm | 40–50 cm |
100×100 cm
| Moc LED | Wege | Kwit |
|---|---|---|
| 300–350 W | 50–65 cm | 40–50 cm |
| 400–450 W | 55–70 cm | 45–55 cm |
120×120 cm
| Moc LED | Wege | Kwit |
|---|---|---|
| 480–600 W | 55–75 cm | 45–60 cm |
| 650–750 W (2 lampy) | 60–80 cm | 50–65 cm |
Listwy (bar lights) mogą wisieć o 5–10 cm bliżej niż panele o tej samej mocy dzięki lepszej równomierności.
Protokół „bez dramatu”: korekta w 48 godzin
- Zidentyfikuj: czy problem jest tylko na górze? (jeśli tak — to najpewniej światło/temperatura).
- Zrób ruch jeden na raz: +5–8 cm dystansu albo–10–20% dimmera.
- Zapisz PPFD (średnia z 5 punktów) i DLI (PPFD × sekundy / 1 000 000).
- Obserwuj nowy wzrost po 24–48 h. Lepiej? Kontynuuj małymi krokami co 1–2 dni.
- Nie cofaj rośliny w stres: jeśli taco/bleach wraca, wróć o połowę ostatniej zmiany i sprawdź VPD (zbyt suche/wysokie temp. liścia potęgują light burn).
Specjalne przypadki
- Stretch po flipie: roślina rośnie 2–5 cm/dobę. Ustaw alarm na codzienny podniesienie o 2–3 cm albo włącz dzienne ściemnienie o 5–10% do końca stretchu.
- CO₂ 800–1200 ppm: możesz jechać wyżej (PPFD 900–1100 µmol), ale tylko z ogarniętym VPD i nawożeniem; dystans zwykle taki sam, korekta idzie dimmerem.
- Foxtailing genetyczny vs. świetlny: jeśli „lisie ogony” są wszędzie — to odmiana; jeśli tylko pod środkiem i towarzyszy temu wybielanie — to lampa.
- UV/IR i „booster” kanały: traktuj jako przyprawę, nie bazę. Najpierw ustaw dystans/moc białych diod, dopiero potem włączaj dodatki.
Mini-budżet na spokój (sprzęt pomocniczy)
- Wciągarki z grzechotką do regulacji wysokości: 8–15 €.
- Mini-higrometr/termometr przy baldachimie: 10–20 €.
- Aplikacja do PPFD (z dyfuzorem z kartki) lub prosty luxomierz: 0–20 €.
TL;DR — złote zdania na drzwi namiotu
- Średnia > pik: celuj w średni PPFD dla fazy, mierz siatką (środek + rogi).
- Najpierw kształt, potem moc: spłaszcz baldachim, dopiero później dokręcaj dimmer.
- Nowy wzrost mówi prawdę: poprawa po 48 h po korekcie dystansu = to nie była „brakująca butelka”, tylko światło/klimat.
- Za blisko: taco, photobleach, foxtail u góry. Za daleko: stretch, leniwe liście, bladość wszędzie.
- DLI w kwit bez CO₂: zwykle 30–45 mol/d. Powyżej — pilnuj liścia, nie tylko ekranu.
