Nic tak nie psuje humoru w połowie kwitnienia jak żółte „bananki” wystające z kielichów albo nagłe „kulki” kwiatów męskich. Dobra wiadomość: w większości przypadków da się temu zapobiec, a gdy już się pojawi — zminimalizować szkody. Poniżej masz prosty przewodnik: skąd biorą się hermie, jak je wyłapać w porę, jak zabezpieczyć namiot i co dokładnie zrobić, kiedy już zauważysz intruza.
Spis treści
- TL;DR / Szybki start
- Dlaczego roślina robi się „hermie”
- Jak rozpoznać: kulki vs „bananki”
- Prewencja krok po kroku (sprzęt, parametry, prace na roślinie)
- Plan ratunkowy, gdy już wyszły „bananki”
- Dojrzałość nasion i decyzja: ciąć czy dokończyć?
- FAQ
- Checklisty (anty-hermie i akcja ratunkowa)
TL;DR / Szybki start
- Najczęstszy winowajca: światło w nocy (nieszczelny namiot, diody LED urządzeń, podglądanie w „offie”).
- Inne stresy: skoki T/RH, przesuszenia/przelania, przegrzanie lampą, re-vegging, agresywne treningi w 1–3 tyg. flo, słaba genetyka/bagseed.
- Prewencja:ciemność absolutna, test „ciemni” 10 min, taśma na świecące diody, porządny timer, stabilne 20–26 °C i 40–55% RH w flo.
- Gdy widzisz pojedyncze „bananki” późno w flo: usuń pęsetą, zamgław wodą miejsce (woda dezaktywuje pyłek), kontroluj codziennie.
- Gdy kulki/kwiaty męskie pojawią się wcześnie i masowo:usuń roślinę lub odseparuj — ryzyko zapylenia całego namiotu.
Dlaczego roślina robi się „hermie”
Hermafrodytyzm to nie „choroba”, tylko reakcja obronna: roślina próbuje rozmnożyć się „na wszelki wypadek” pod wpływem stresu lub z powodu predyspozycji genetycznej.
Główne przyczyny:
- Światło w nocy: każdy wyciek w czasie 12/12 może rozregulować fotoperiod. Uwaga na: diody zasilaczy, kontrolerów, paski LED (nawet bardzo słabe), szpary w zamkach namiotu.
- Skoki środowiska: przegrzanie >30 °C, spadki <18 °C, wilgotność długo >65% w flo, gwałtowne przeciągi/wyziębianie w nocy.
- Stres wodno-pokarmowy: chroniczne przesuszenia/przelania, duże wahania EC/pH, „głodówki” lub przenawożenia.
- Mechaniczny/biologiczny stres: za mocny LST/HST tuż po flipie, przesadzanie w 1–2 tyg. flo, re-vegging (np. z powodu przerw w zasilaniu), plagi (wciornastki, przędziorki).
- Genetyka: nasiona z przypadkowo zapylonych kwiatów („bagseed”) i kiepsko ustabilizowane linie częściej „bananowią”.
Jak rozpoznać: kulki vs „bananki”
- Kwiaty męskie („kulki”, „gronka”): zielone/żółtawe kulki z krótkimi ogonkami, rosną w gronach, bez włosków (słupków). Pojawiają się zwykle wcześnie — w 2–4 tyg. flo. To wysokie ryzyko zapylenia.
- „Bananki” (nanners): pojedyncze, żółte języczki przypominające mini-banany, zwykle wyrastają z żeńskich kielichów wśród słupków. Często pojawiają się późno w flo (stres/„zmęczenie” rośliny). Ryzyko mniejsze, ale realne — zawierają pyłek.
- Preflowers żeńskie (OK): łezkowaty kielich + białe włoski. Jeśli widzisz kulki bez włosków — reaguj.
Prewencja krok po kroku
1) Ciemność absolutna (fotoperiod)
- Zrób „dark test”: wyłącz światło, wejdź do namiotu na 10 min. Jeśli po adaptacji oka cokolwiek świeci — uszczelnij (taśma butylowa/izolacyjna, czarne kołnierze na portach).
- Zaklej diody na zasilaczach, sterownikach, higrometrach (lub odwróć je).
- Nie zaglądaj w nocy białą/ciepłą latarką; jeśli musisz, użyj zielonego światła.
2) Stabilne środowisko
- Flo dzień:24–26 °C, 45–55% RH.
- Flo noc: −2–3 °C vs dzień, RH ≤55% (pilnuj „wzrostu wilgotności” po zgaszeniu).
- Stała cyrkulacja, ale bez bezpośredniego podmuchu w topy.
3) Pielęgnacja i prace na roślinie
- Trenuj i przesadzaj przed flipem. W 1–3 tyg. flo tylko delikatne porządki (lollipop/defoliacja z umiarem).
- Podlewanie: równo i do lekkiego spływu; unikaj „susza–powódź”.
- Żywienie: trzymaj EC w ryzach; nie rób „rollercoastera” z nawozami.
4) Genetyka i start materiału
- Kupuj sprawdzone nasiona od stabilnych hodowców; unikaj bagseedów (często niosą skłonność do hermafrodytyzmu).
- Klony bierz od zaufanych źródeł (bez historii re-veggingu i ostrych stresów).
Plan ratunkowy, gdy już wyszły „bananki”
Scenariusz A — pojedyncze „bananki”, środek/późne flo
- Wyłącz wentylatory oscylacyjne przy roślinie, by nie roznosić pyłku.
- Pryśnij delikatną mgiełką wody nad i dookoła miejsca (woda wiąże i dezaktywuje pyłek).
- Załóż rękawiczki, weź pęsetę i delikatnie wyjmij „bananka”, od razu do woreczka.
- Ponownie zamgław punkt i okoliczne liście/topki.
- Włącz wentylację po 2–3 minutach, sprawdź roślinę codziennie.
- Jeśli „bananki” wracają w wielu miejscach — rozważ izolację rośliny lub wczesny zbiór.
Scenariusz B — kulki/grona wcześnie w flo
- To jest czerwone światło: realna szansa zapylenia wszystkiego. Najbezpieczniej usunąć roślinę z namiotu. Jeśli koniecznie chcesz ratować: izoluj do osobnego boxa i codziennie usuwaj grona przed pęknięciem — ale ryzyko i nakład pracy są duże.
Dodatkowe kroki „higieniczne”
- Po akcji przetrzyj powierzchnie wilgotną ściereczką (pyłek jest lekki i uparty).
- Na czas inspekcji utrzymuj RH bliżej 50–55% — minimalnie obniża mobilność pyłku (potem wróć do standardu dla flo).
Dojrzałość nasion i decyzja: ciąć czy dokończyć?
- Od zapylenia do dojrzałych nasion mija zwykle 3–6 tygodni.
- Późny „bananek” (np. w 7–8 tygodniu flo) często nie zdąży zrobić dojrzałego nasiona — topy mogą być wciąż użyteczne i w większości bez pestek.
- Wczesne/mocne zapylenie = ryzyko „pestkówy”. Czasem lepiej ściąć wcześniej niż stracić całą partię na nasiona.
FAQ
Czy feminizowane nasiona częściej hermią?
Dobre feminizowane linie nie. Problem pojawia się przy słabej selekcji lub nasionach z roślin celowo/stresowo odwróconych bez stabilizacji.
Czy można palić „zapylone” kwiaty?
Można, ale plon i jakość spadają: roślina przekierowuje energię w nasiona, a w topach pojawiają się pestki.
Czy „bananki” zawsze robią nasiona?
Nie zawsze. Pojedyncze, późne „bananki” często nie zdążą zapylić lub dadzą pojedyncze pestki.
Czy zielona latarka naprawdę jest „bezpieczna”?
Roślina najsłabiej reaguje na pasmo zielone, więc zielona latarka do krótkich inspekcji w „nocy” jest akceptowalnym kompromisem — ale najlepsza jest pełna ciemność.
Mam jedną herma — czy z jej pestek wyjdą hermie?
Często tak, większe ryzyko. Lepiej ich nie używać jako materiału siewnego.
Checklisty
Anty-hermie (prewencja)
- Zrobiony dark test 10 min — zero świateł w nocy
- Zaklejone diody i uszczelnione zamki/porty namiotu
- Timer (cyfrowy lub dobry mechaniczny) + zapasowy plan na przerwy w zasilaniu
- Flo: 24–26 °C dzień, 20–23 °C noc; RH 45–55%
- Treningi i przesadzanie przed flipem; w flo tylko lekki porządek
- Podlewanie równo, bez „susza–powódź”; stabilne pH/EC
- Genetyka ze sprawdzonego źródła (unikaj bagseedów)
Akcja ratunkowa (gdy widzisz „bananki”)
- Wyłącz oscylatory przy roślinie, zamgław wodą okolicę
- Wyjmij „bananka” pęsetą do woreczka, ponownie zamgław
- Sprawdzaj roślinę codziennie (lupa 30–60× pomaga)
- Jeśli „bananki” wracają — izoluj roślinę lub zetnij wcześniej
- Na koniec przetrzyj powierzchnie wilgotną ściereczką
Podsumowanie: Hermie to nie wyrok — to sygnał, że coś w środowisku lub genetyce poszło nie tak. Uszczelnij „noc”, ustabilizuj parametry i działaj od razu po wykryciu „bananków”. W większości przypadków da się dowieźć sensowny zbiór, a z czasem — eliminując źródła stresu i stawiając na stabilne nasiona — temat hermii po prostu przestaje wracać.